آتشکده آذرگشسپ
آتشکده آذرگُشَسپ، به معنی «آتش جهنده» است. این آتشکده در استان آذربایجان غربی ایران قرار داشته و در قرن‌های پیش از فتح اعراب مهمترین مرکز دینی‌مذهبی شاهنشاهی ایران بود. این آتشکده به طبقهٔ جنگیان و سپاهیان و شاهان اختصاص داشته‌است.
آتشکده آذرگُشَسپ که به اشتباه به بنای تخت سلیمان شهرت یافته‌است، نام محوطهٔ تاریخی بزرگی در نزدیکی شهرستان تَکاب و بخش تخت سلیمان در استان آذربایجان غربی و ۴۵ کیلومتری شمال شرقی این شهر است.برای جلوگیری از تخریب این اثر در جریان حمله اعراب به ایران، این اثر را با داستان هایی از سلیمان پیامبر تقدس بخشیدند تا مورد حجوم اعراب قرار نگیرد و تخریب نشود.
آتشکدهٔ آذرگُشَسپ بزرگ‌ترین مرکز آموزشی، مذهبی، اجتماعی و پرستشگاه ایرانیان در قبل از ورود اسلام به ایران به‌شمار می‌رفت؛ ولی در سال ۶۲۴ میلادی و در حمله هراکلیوس، امپراتور رومیان، به ایران تخریب شد. آباقاخان برادرزاده هلاکوخان که به دین اسلام گرویده بود، بر روی ویرانه‌های آتشکدهٔ آذرگُشنَسپ، مسجدی بنا کرد که آن نیز بعدها ویران شد و تنها کاشی‌هایی با نقوش و خط برجسته از آن به جا مانده که امروزه در موزه رضا عباسی نگهداری می‌شود. این بنا به سبک معماری ساسانی ساخته شده بود.
در ایران باستان سه آتشکدهٔ اصلی و بزرگ وجود داشته‌است که با سه طبقهٔ جامعهٔ اجتماعی ایران یعنی موبدان، کشاورزان و ارتشتاران مرتبط بودند.
- آتش آثرونان (موبدان)، آتشکده آذر فَرنَبَغ
- آتش واستریوشان (کشاورزان)، آتشکده آذر بُرزین‌مهر
- آتش ارتشتاران (ارتشیان)، آتشکده آذرگُشَسپ
آذرگشسپ در شاهنامه
فردوسی در شاهنامه آتش‌پرست نامیدن مَزدَیَسنان را کار نادرستی می‌پندارد. سپس با به‌کار بردن واژهٔ آذرآبادگان، به آتشکده آذرگشسپ اشاره دارد و آتش را محراب مَزدَیَسنان بیان می‌کند و نه خدایشان.
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.