جنگ ایران و انگلیس در خرمشهر (محمره) (در سال 1273 قمری – 1235 خورشیدی)
یکی از رویدادهای مهم دوران سلطنت ناصرالدین قاجار ، جنگ ایران و انگلیس در محمره (خرمشهر فعلی) به سال 1235ه ش بود .در پی لشکرکشی دولت ایران برای باز پسگیری هرات و تثبیت حاکمیت بر صفحات شرقی کشور، دولت انگلستان با اعزام نیرو و کشتیهای جنگی به مناطق جنوبی از جمله محمره و بوشهر، دولت ایران را تهدید کرد که در صورتی که از هرات عقب ننشیند، به ایران حمله خواهد کرد .
در چنین اوضاعی، نیروهای انگلیسی در محمره پیاده شدند و پس از بیست و چهار ساعت جنگ با نیروهای ایرانی به فرماندهی شاهزاده خانلو میرزا احتشامالدوله، موفق به عقب راندن ایرانیان و تصرف محمره شدند .گزارش چگونگی این نبرد، از زمان اعزام نیرو از مرکز به محمره به خصوص عملیات نظامی و سرنوشت جنگ مطالب کتاب را تشکیل میدهد .این مطالب به قلم یکی از افسران (یاوران) ایرانی به نام “یاور فراهانی “که در سپاه ایران بوده و احتمالا وظیفه تهیه گزارش و ثبت ماوقع را برعهده داشته است در کتاب بازگو میشود .
در آغاز کتاب درباره محتوای گزارش چنین آمده است” :شرحی است از احوالات و حالات سرحد محمره و قشونی که در آن سرحد بوده از طریقه افتادن اردو و بستن سنگر جابجا و محل به محل و نظم اردو و از حرکات و سکناتی که درایام توقف در محمره روی داده چه در دعوا و چه قبل از دعوا و چه بعد از جنگ تا هنگام ورود به شوشتر که به طور روزنامه نوشته است .”
این کتاب را می توانید در سایت باشگاه ادبیات رایگان دانلود کنید.
